KHOA HỌC LỚP 5 BÀI 15 

GIẢI BÀI TẬP GẠCH, NGÓI

A. HOẠT ĐỘNC CƠ BẢN

1. Quan sát và trả lời (SGK/73)

a) Chỉ và nói tên một số gạch ngói được dùng trong xây dựng, trong đó loại nào được dùng để xây tường, lát nền, loại nào được dùng để lợp mái nhà?

b) Chỉ vào hình vẽ và nêu tóm tắt quy trình sản xuất gạch (SGK/74)

Gợi ý:

a) - Gạch dùng để xây tường: gạch ống (hình 5), gạch đinh (hình 6)

- Gạch dùng để lát nền: gạch có hoa văn (hình 1, 3).

- Ngói dùng để lợp mái nhà: ngói móc (hình 2, 4), ngói âm dưong (hình 7)

- Hình 8: Căn nhà được xây dựng đã dùng gạch, ngói.

b) Quy trình sản xuất gạch:

Nhào đất sét -> trộn đất sét với nước -> đóng gạch theo hình dạng hoạch định -> sấy khô (phơi) -> đốt lò (nung) -> sản phẩm. 

2. Thí nghiệm “Gạch, ngói có tính chất gì?”

- Chuẩn bị vật liệu: Một viên gạch hoặc ngói khô, một chậu nước.

- Cách tiến hành: Thả viên gạch hoặc ngói khô vào chậu nước. Hiện tượng gì đã xảy ra? Giải thích hiện tượng đó.

- Ghi nhận xét và kết luận vào vở.

Gợi ý:

Thả viên gạch hoặc ngói khô vào chậu nước. Nhiều bong bóng khí nhỏ từ viên gạch hoặc viên ngói thoát ra, nổi lên mặt nước.

Nước tràn vào các lỗ nhỏ li ti của viên gạch hoặc viên ngói, đẩy không khí ra tạo thành các bọt khí. 

3. Đọc và trả lời câu hỏi

a) Đọc nội dung sau (SGK/75)

b) Trả lời câu hỏi:

- Gạch, ngói được làm từ vật liệu gì?

- Gạch, ngói có tính chất gì?

- Các lò gạch thủ công cần được thay thế bằng loại lò gạch nào? Chúng có ưu điểm gì?

Gợi ý:

b) - Gạch, ngói được làm từ đất sét.

- Gạch, ngói thường xốp, dễ vỡ.

- Các lò gạch thủ công cần được thay thế bằng loại lò gạch nung hiện đại. Chúng giảm thiểu nhiệt và ô nhiễm môi trường. 

B. HOẠT ĐỘNC THỰC HÀNH

1. Điển từ hoặc cụm từ cho trước trong khung vào chỗ chấm cho phù hỢp (một từ hoặc cụm từ có thế điền nhiều chỗ) (SGK/75)

Khí các-bô-níc, tầng ô-zôn, nhà kính, biên đổi khí hậu, thủ công.

Gợi ý:

Lò gạch thủ công đã và đang gây tác động rất xấu đến môi trường.

Việc sử dụng than, củi để đốt lò sè thải một lượng khí các-bô-níc và nhiều chất độc hại khác ảnh hưởng đến môi trường sống, sức khoẻ con người, làm gia tăng nguy cơ phá hủy tầng ô-zôn. Đó là một trong các nguyên nhân gây hiệu ứng nhà kính, biến đối khí hậu và ảnh hưởng lớn đến cây trồng và sức khoẻ con người. Do đó, xóa bỏ lò gạch thủ công là việc cần nhanh chóng thực hiện.

2. Đọc và trả lời

a) Đọc nội dung sau (SGK/76)

b) Trả lời câu hỏi:

- Gạch không nung là gạch gì?

- Nêu những lí do khiến Chính phủ khuyến khích việc xóa bỏ các lò gạch thủ công thay thế bằng việc sản xuất gạch không nung.

Gợi ý:

b) - Gạch không nung là loại gạch sau khi định hình, không phải sử dụng nhiệt để nung nóng mà nhờ lực ép vào viên gạch và thành phần kết dính của chúng để tăng độ bền.

- Những lí do khiến Chính phủ khuyên khích việc xóa bỏ các lò gạch thủ công thay thế bằng việc sản xuât gạch không nung là:

+ Không dùng nguyên liệu đất sét để sản xuất, vì vậy không làm giảm diện tích đất nông nghiệp.

+ Không dùng nhiên liệu như than, củi đế đốt, vừa tiết kiệm năng lượng vừa không thải ra khói bụi gây ô nhiễm môi trường, 

C. HOẠT ĐỘNC ỨNC DỤNG

Tìm hiểu xem những viên gạch và những viên ngói được sử dụng để làm gì trong ngôi nhà em hoặc những ngôi nhà xung quanh.

Gợi ý:

- Những viên gạch và những viên ngói được xây tường, lát vỉa hè, lát sân và lợp mái nhà trong ngôi nhà em.