ĐỊA LÍ LỚP 5 BÀI 12

 GIẢI BÀI TẬP CHÂU PHI

A. Hoạt động cơ bản

1. Xác định vị trí và giới hạn châu Phi

a) Em đã biết gì về châu Phi?

b) Quan sát lược đồ hình 1 (SGK 11/81) và cho biết:

- Châu Phi giáp các châu lục, biển và đại dương nào?

- Đường Xích đạo đi ngang qua phần lãnh thổ nào của châu Phi?

c) Dựa vào bảng số liệu 1 (bài 9), cho biết châu Phi đứng thứ mấy về diện tích trong các châu lục trên thế giới.

Gợi ý:

b) - Châu Phi giáp với châu Á, biển Địa Trung Hải và hai đại dương: Ấn Độ Dương, Đại Tây Dương.

- Đường Xích đạo đi ngang qua giữa châu Phi.

c) Châu Phi đứng thứ ba về diện tích trong các châu lục trên thế giới.

2. Tìm hiểu về địa hình, khí hậu và sông ngòi châu Phi.

a) Quan sát hình 1, em hãy:

- Dựa vào màu sắc trên lược đồ, hãy nhận xét địa hình châu Phi (cao hay thấp).

- Tìm và đọc tên các cao nguyên và bồn địa ở châu Phi.

- Chỉ và đọc tên các sông lớn của châu Phi.

Dựa vào sơ đồ dưới đây, cho biết vì sao châu Phi có khí hậu nóng và khô bậc nhất thế giới.

Gợi ý:

a) - Châu Phi có địa hình tương đối cao, gồm nhiều cao nguyên xen các bồn địa. Vì thế, toàn bộ châu lục được coi như một cao nguyên khổng lồ.

- Cao nguyên: Ê-ti-ô-pi, Đông Phi.

Bồn địa: Sát, Nin Thượng, Công-gô, Ca-la-ha-ri.

- Sông: Ni-giê, Nin, Công-gô, Dăm-be-di.

c) Châu Phi có khí hậu nóng và khô bậc nhất thế giới vì đại bộ phận châu lục nằm trong vòng đai nhiệt đới, diện tích rộng lớn mà không có biển ăn sâu vào đất liền.

3. Khám phá cảnh thiên nhiên châu Phi.

Quan sát cảnh thiên nhiên ở cột A và đọc thông tin ở cột B (SGK 11/83).

Chọn khung thông tin ở cột B để ghép với ảnh ở cột A cho phù hợp Chỉ trên hình 1:

- Vị trí của hoang mạc Xa-ha-ra.

- Những nơi có rừng rậm nhiệt đới.

- Những nơi có xa-van.

Gợi ý:

1 - b; 2 - c; 3 - a

- Hoang mạc Xa-ha-ra chiếm phần lớn khu vực Bắc Phi.

- Những nơi có rừng rậm nhiệt đới là vùng ven biển Đại Tây Dương, Ấn Độ Dương, khu vực bồn địa Công-gô và đảo Ma-đa-ga-xca.

- Những nơi có xa-van ở khu vực miền trung, phía nam châu Phi và đảo Ma-đa-ga-xca.

4. Tìm hiểu dân cư châu Phi.

a) Dựa vào bảng số liệu 2 (bài 9), cho biết châu Phi có dân số đứng thứ mây trong các châu lục trên thế giới.

b) Quan sát hình 3 (SGK 11/84), nhận xét về màu da của người dân châu Phi.

c) Theo em, người dân châu Phi sống tập trung ở vùng nào (ven biển/thung lũng sông/hoang mạc)? Tại sao?

Gợi ý:

a) Châu Phi có dân số đứng hàng thứ hai trong các châu lục trên thế giới.

b) Người dân châu Phi có màu da đen.

c) Người dân châu Phi sống tập trung ở vùng ven biển và các thung lũng sông. Vì những nơi đây là đồng bằng màu mỡ, dễ trồng trọt và là khu vực có nguồn nước dồi dào.

B. Hoạt động thực hành

1. Làm bài tập

a) Đọc các câu sau và cho biết câu nào đúng, câu nào sai.

a1. Châu Phi nằm ở phía đông nam châu Á.

a2. Đường Xích đạo đi ngang qua giữa lãnh thổ châu Phi.

a3. Châu Phi có khí hậu nóng và khô bậc nhất thế giới.

a4. Địa hình châu Phi chủ yếu là đồng bằng.

a5. Đại bộ phận lãnh thổ châu Phi là hoang mạc và xa-van.

a6. Dân cư châu Phi tập trung ở vùng ven biển và các thung lũng sông.

b) Hãy viết những câu đúng vào vở.

Đáp án:

a) Những câu đúng: a2, a3, a5, a6. Những câu sai: a1, a4

b) Viết vào vở những câu: a2, a3, a5, a6

2. Hoàn thành phiếu học tập.

Lây phiếu học tập ở góc học tập theo mẫu dưới đây (SGK 11/86).

Hoàn thành phiếu học tập. 

Đáp án:

PHIẾU HỌC TẬP

1. Khoanh tròn vào chữ cái đặt trước câu trả lời đúng.

Ý nào dưới đây không phải là nguyên nhân dẫn đến châu Phi có khí hậu nóng và khô bậc nhất thế giới?

A. Diện tích châu lục rộng lớn 

B. Nằm trong vòng đai nhiệt đới

(C). Quang cảnh tự nhiên đa dạng 

D. Không có biển ăn sâu vào đất liền 

2. Đánh mũi tên nôi mỗi ý ở cột A với một ý thích hợp ở cột B.

C. Hoạt động ứng dụng

Hãy tìm hiểu và giới thiệu về châu Phi

Khi học về châu Phi, điều gì làm em ấn tượng nhâ't về thiên nhiên châu Phi. Hãy sưu tầm thông tin về vấn đề em quan tâm.

Gợi ý

Xa-ha-ra - hoang mạc nhiệt đới lớn nhất thế giới.

Hoang mạc Xa-ha-ra có diện tích lên tới 9,4 triệu km2, bao phủ gần như toàn bộ diện tích Bắc Phi. Hoang mạc nhiệt đới lớn nhất thế giới có khí hậu rất khô và nóng, lượng mưa trung bình hằng năm không quá 50mm. Khắp nơi chỉ thấy các bãi đá, các cồn cát mênh mông hay các núi đá khô khốc và trơ trụi. Thực vật chỉ gồm những bụi cỏ gai thưa thớt, cằn cỗi với bộ rễ dài ăn sâu xuống đất để hút nước ngầm. Tuy vậy, những chỗ có nước ngầm lộ ra, cây cối vẫn mọc xanh tốt; đó là các ốc đảo. Thực vật trong ốc đảo chủ yếu là cây chà là và cây ô liu.