KHOA HỌC LỚP 5 BÀI 23 

GIẢI BÀI TẬP SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG MẶT TRỜI, GIÓ VÀ NƯỚC CHẢY

A. HOẠT ĐỘNC CƠ BẢN

1. Mặt trời cần cho cuộc sống của chúng ta như thế nào?

Gợi ý:

Mặt trời chiếu sáng và sưởi ấm muôn loài, giúp cho cây xanh tốt, người và động vật khoẻ mạnh.

2. Đọc và trả lời

a) Đọc thông tin (SGK/27)

b) Trả lời câu hỏi và chia sẻ với bạn ý kiến của em:

Vì sao nói Mặt Trời là nguồn năng lượng chủ yếu của sự sống trên Trái Đất?

Gợi ý:

b) Cây xanh hấp thụ năng lượng mặt trời để duy trì sự sông của mình và sự sống trên trái đất. Cây xanh là nguồn thức ăn trực tiếp hay gián tiếp của động vật. Ngoài ra, cây còn cung cấp củi đun, nguyên liệu để sản xuất cồn làm nhiên liệu,... Than đá, dầu mỏ, khí đốt tự nhiên cũng được hình thành do năng lượng mặt trời. Năng lượng mặt trời còn gây ra nắng, mưa, gió, bão... trên Trái Đất.

3. Tìm hiểu về việc sử dụng năng lượng mặt trời

- Trong mỗi hình sau đây, con người đã sử dụng năng lượng mặt trời vào những việc gì? (SGK/28)

- Con người còn sử dụng năng lượng mặt trời vào những việc gì khác?

Gợi ý:

- Con người sử dụng năng lượng mặt trời để:

+ Hình 3: phơi thóc cho khô.

+ Hình 4: cho nước bay hơi, làm ra muối.

+ Hình 5: hấp thu năng lượng tạo ra pin mặt trời.

+ Hình 6: hấp thu nhiệt của mặt trời làm nóng nước.

- Con người còn sử dụng năng lượng mặt trời để chiếu sáng, phơi khô thực phẩm để dùng lâu ngày, sưởi ấm, tắm nắng cho xương phát triển, tạo ra pin mặt trời trên vệ tinh nhân tạo.

4. Tìm hiểu việc sử dụng năng lượng gió, năng lượng nước chảy

Quan sát các hình sau, thảo luận để trả lời câu hỏi (SGK/29)

- Con người sử dụng năng lượng gió, năng lượng nước chảy trong những việc gì?

- Kể tên một số nhà máy thủy điện, một số nơi có lắp đặt các máy phát điện chạy bằng sức gió.

Gợi ý:

- Con người sử dụng năng lượng gió cho thuyền buồm (hình 7), để quạt lúa rê thóc (hình 10), quay tua-bin của máy phát điện tạo ra dòng điện dùng cho việc thắp sáng, đun nấu, bơm nước (hình 11).

Năng lượng nước chảy thường được dùng để chở hàng xuôi dòng sông (hình 7), làm quay bánh xe nước đưa nước lên cao (hình 8), làm quay tua-bin của các máy phát điện ở nhà máy thủy điện (hình 11), chạy máy phát điện dùng sức nước (hình 12).

5. Đọc và trả lời

a) Đọc thông tin (SGK/30)

b) Trả lời câu hỏi

Con người có thể sử dụng năng lượng mặt trời, năng lượng gió và năng lượng nước chảy vào những việc gì?

Gợi ý:

b) Con người có thể sử dụng năng lượng mặt trời, năng lượng gió và năng lượng nước chảy để tạo ra nguồn điện phục vụ cho đời sống trong sinh hoạt và sản xuất.

B. HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH

1. Trò chơi “Vai trò của Mặt Trời”

- Thầy cô vẽ hình Mặt Trời lên bảng.

- Hai nhóm bốc thăm xem nhóm nào lên trước, sau đó các nhóm cử thành viên luân phiên lên ghi những vai trò, những việc sử dụng năng lượng của Mặt Trời và nối với hình vẽ mặt trời.

- Mỗi lần chỉ ghi một vai trò, một việc sử dụng (không được ghi trùng).

Gợi ý:

2. Thảo luận vể sử dụng năng lượng mặt trời, nảng lượng gió và năng lượng nước chảy

a) Ở địa phương em, người dân sử dụng năng lượng mặt trời, năng lượng gió và năng lượng nước chảy vào những việc gì?

b) Việc sử dụng năng lượng mặt trời hoặc năng lượng gió để sản xuất điện sử dụng trong sản xuất, sinh hoạt ở địa phương em có thuận lợi hay khó khăn gì?

c) Nêu những tác hại mà năng lượng mặt trời, năng lượng gió và năng lượng nước chảy có thể gây ra. Có thể làm gì để tránh/hạn chế những tác hại đó?

Gợi ý:

a) Địa phương em sử dụng năng lượng mặt trời để làm khô lương thực, thực phẩm; nàng lượng gió dể quạt lúa; năng lượng nước chảy dể chở hàng hóa xuôi dòng.

b) Việc sử dụng năng lượng mặt trời, năng lượng gió để sản xuất điện có thuận lợi nhờ có nhiều nắng và gió; khó khăn do thiếu trang thiết bị.

c) - Năng lượng mặt trời gây tác hại cho mắt và da, gây hạn hán cho đồng ruộng. Khi ra ngoài cần đội mũ rộng vành, đeo kính râm. Đối với ruộng đồng, có thể đào kênh dẫn nước để tưới tiêu cho cây.

- Năng lượng gió do bão làm cây cối ngã dổ, sập nhà. cần xây nhà cho chắc chắn.

- Năng lượng nước chảy có thể gây ngập lụt, cần đắp đê be bờ cho cao để ngàn nước.