LỊCH SỬ LỚP 4 BÀI 6

GIẢI BÀI TẬP NHÀ HỒ

(Từ năm 1400 đến năm 1407)

A. HOẠT ĐỘNG CƠ BẢN

1. Tìm hiểu những nét chính về tình hình nước ta cuối thời Trần.

a) Đọc kĩ đoạn hội thoại dưới đây (SGK/3, 4). Tập 2.

c) Thảo luận và trả lời câu hỏi: Tình hình nước ta cuối thời Trần như thế nào?

Gợi ý:

b) Từ giữa thế kỉ XIV, tình hình đất nước ngày càng xấu đi. Vua quan nhà Trần ăn chơi sa đọa.

Không chịu nổi cuộc sống khổ cực và ách áp bức, bóc lột tàn tệ của kẻ thống trị, nông dân, nô tì đã nổi dậy đấu tranh. Trong triều, một số quan lại cũng bất bình. Chu Văn An dâng sớ xin chém 7 tên quan đã lấn át quyền vua, coi thường phép nước. Vua không nghe, ông xin từ quan.

2. Tìm hiểu việc Hồ Quý Ly ép vua Trần phải nhường ngôi, lập nên nhà Hồ và tiến hành cải cách.

a) Đọc thông tin và quan sát hình sau (SGK/4, 5).

b) Thảo luận và trả lời các câu hỏi:

- Trước sự suy yếu của nhà Trần, Hồ Quý Ly đã làm gì?

- Hồ Quý Ly đã thực hiện những chính sách gì để ổn định tình hình đất nước?

- Em biết thành Tây Đô được xây dựng ở đâu? Và nêu suy nghĩ của mình khi quan sát bức hình thành Tây Đô.

Gợi ý:

b) - Trước sự suy yếu của nhà Trần, Hồ Quý Ly ép vua Trần phải nhường ngôi cho ông và lập nên nhà Hồ.

- Để ổn định tình hình đất nước, Hồ Quý Ly thay thế các quan lại cao cấp của dòng họ Trần bằng những người thực sự tài giỏi, đặt lệ các quan phải thường xuyên xuống thăm dân; quy định lại số ruộng cho quan lại, quý tộc, nêu thừa thì phải trả lại nhà nước; quy định lại số nô tì phục vụ trong các gia đình quý tộc, số thừa ra phải nộp cho nhà nước. Những năm có nạn đói, các nhà giàu buộc phải bán thóc cho dân và tổ chức nơi chữa bệnh cho dân.

- Thành Tây Đô được xây dựng ở Thanh Hóa. Thành Tây Đô rất đẹp và kiên cố với những phiên đá to và nhẵn, được xếp kín khít như được xây bằng vữa.

3. Tìm hiểu nguyên nhân thất bại của nhà Hồ trong cuộc kháng chiến chống quân Minh.

a) Đọc thông tin dưới đây (SGK/5).

b) Thảo luận và trả lời câu hỏi: Vì sao cuộc kháng chiến chống quân Minh của nhà Hồ thất bại?

Gợi ý:

b) Cuộc kháng chiến chống quân Minh của nhà Hồ thất bại vì Hồ Quý Ly không đoàn kết được toàn dân để tiến hành kháng chiến mà chỉ dựa vào thành trì và quân đội.

B. HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH

1. Làm bài tập

Ghi vào vở ý trả lời đúng cho các câu sau:

1.1. Nối tên các nhân vật ở cột A với các nhận định ở cột B cho phù hợp (ghi số thứ tự và chữ cái).

1.2. Tên đất nước ta dưới thời nhà Hồ là gì?

A. Đại Cồ Việt.

B. Đại Việt.

C. Đại Ngu.

D. Đại Nam.

1.3. Hồ Quý Ly đã thực hiện các chính sách nào sau đây?

A. Giữ lại các quan lại cao cấp của dòng họ Trần.

B. Đặt lệ các quan phải thường xuyên xuống thăm dân.

C. Quy định lại số ruộng đất và số nô tì cho mỗi gia đình quan lại, quý tộc.

D. Quan lại và quý tộc được quyền bán cho nhà nước số ruộng đất và nô tì thừa ra theo quy định của Hồ Quý Ly.

1.4. Em hãy viết vào vở một đoạn giới thiệu ngắn gọn về tình hình nước ta cuối thời Trần theo dàn ý sau (SGK/7).

Đáp án:

Làm bài tập

1.1. Nối A với B

1 - b; 2 - c; 3 - a.

1.2. C; 1.3. B, c

1.4. - Vua, quan: ăn chơi sa đọa.

- Đời sống nhân dân: đói khổ, cơ cực.

C. HOẠT ĐỘNG ỨNG DỤNG

1. Chọn một chủ đề mà em quan tâm (về Hồ Quý Ly, về thành nhà Hồ).

Gợi ý:

Chọn chủ đề thành nhà Hồ.

2. Với sự giúp đỡ của người thân, em hãy tìm hiểu về chủ đề em chọn (sưu tầm tư liệu, tranh ảnh) và viết bài giới thiệu.

Gợi ý:

Thành nhà Hồ còn gọi là thành Tây Đô nằm trên địa phận thuộc tính Thanh Hóa. Đây là tòa thành kiên cố với kiến trúc độc đáo bằng đá có quy mô lớn. Thành được xây dựng chỉ trong 3 tháng, những phiên đá nặng hàng tấn chỉ xếp lên mà không cần chất kết dính vẫn đảm bảo độ bền vững. Đã tồn tại 6 thé kỉ mà một số đoạn của tòa thành vẫn còn khá nguyên vẹn.